Sosyal Medya

Güncel

Meşal’in “hata yaptık” açıklaması Hamas tabanında şok yarattı!

08-11-2016 23:19

Hamas Siyasi Büro Şefi Halid Meşal geçtiğimiz günlerde Hamas’ın Gazze Şeridi’ni 10 yıldır tek başına yönetmeye çalışarak hata ettiğini söyledi. Bu sözler Filistin kamuoyunda birçok soruya yol açtı: Nasıl oldu da Hamas nihayet bu sonuca vardı? Hamas Filistin uzlaşısına doğru bir dönüm noktasından mı geçiyor? Bu açıklama Gazze Şeridi için ne gibi sonuçlar doğuracak?



24 Eylül’de Doha’da, yardımcısı Ä°smail Haniye’nin de bulunduÄŸu bir diyalog toplantısında konuÅŸan MeÅŸal şöyle dedi: “Hamas, 2006 parlamento seçimlerindeki zaferi ve ardından El Fetih’le yaÅŸanan ayrışmadan sonra Gazze Åžeridi’ni tek başına yönetmenin kolay olacağını düşünerek hata etti. Gazze’yi yönetmenin kolay olacağını düşündü ama bunun zor bir ÅŸey olduÄŸunu gördü. (…) El Fetih döneminin mazide kaldığını, zaman artık Hamas’ın zamanı diye düşünerek hata ettik.”
 
MeÅŸal’in bu sözleri Hamas tabanında ÅŸok etkisi yarattığı gibi liderlerinin hatasız olduÄŸuna inanan örgüt mensuplarını da ÅŸaÅŸkınlığa uÄŸrattı.
 
Hamas’ın kıdemli isimlerinden Ahmed Yusuf 1 Ekim’de “Halid MeÅŸal detone oldu” baÅŸlığıyla yayımlanan makalesinde şöyle dedi: “MeÅŸal’in açıklaması birçok Hamaslı genç için yüzlerinde patlayan bir tokat oldu. ‘Hata’ kelimesi normalde onların lügatinde ve siyasi söyleminde yer almaz. Dini ve örgütsel yetiÅŸtirilme tarzları onlara hatasız olduklarına inanma özgüvenini vermiÅŸtir. (…) ‘Hata yaptık.’ açıklamasının muazzam yansımaları var. Hamas liderlerinin çoÄŸu, ideolojilerinin hatasız ve tartışılmaz olduÄŸuna inanırlar. Hatasız olduklarından, hata yapanların ve yanlış yoldan gidenlerin baÅŸkaları olduÄŸundan emindirler. Ebu Velid’in, nam-ı diÄŸer MeÅŸal’in ‘Hata yaptık.’ dediÄŸini duyduÄŸumda 10 yıl gecikmiÅŸ bir adım olmasına raÄŸmen bunun doÄŸru bir ÅŸey olduÄŸunu düşündüm. Hatayı kabul etmek farkındalığın baÅŸlangıcı, deÄŸiÅŸim ve reformun ilk adımıdır.”
 
Gazze Ä°slam Ãœniversitesi’nde siyaset bilimci olan Velid El Mudallal Al-Monitor’a ÅŸu deÄŸerlendirmede bulundu: “Filistin topraklarında Ä°srail iÅŸgalinin devam ettiÄŸi, iç bölünmenin hayatın her alanını etkilediÄŸi bu zor siyasi ortamda Hamas’ın Gazze’yi tek elden, El Fetih ve diÄŸer gruplarla hiçbir ortaklık yapmadan idare etmeye kalkması hataydı. Hamas ÅŸimdi tek başına yönetemeyeceÄŸini çünkü dünyanın onu meÅŸru bir yapı olarak kabul etmeyeceÄŸini idrak ediyor. Abbas, 2007’de Hamas hükümetini görevden almış ve meÅŸru yönetime baÅŸkaldırmakla suçlamıştı. Hamas bu nedenlerle ÅŸimdi bağımsız bir otorite deÄŸil siyasi bir ortak olmaya çalışıyor.”
 
Siyasi analist Telal Okal da MeÅŸal’in hatayı kabul ederek aklıselim davrandığını ve bu yaklaşımın Hamas’ın tüm politikalarına yansıması gerektiÄŸine inanıyor.
 
Al-Monitor’a konuÅŸan Okal şöyle diyor: “MeÅŸal bu sonuca Hamas’ın karşılaÅŸtığı bir dizi krizin ardından vardı. Ä°ran desteÄŸinin azalması ve Mısır’ın Temmuz 2013’ten itibaren Gazze’deki sınır tünellerini kapatması sonucunda Hamas, 2007’de Gazze’yi ele geçirince atadığı 42 bin memurun maaÅŸlarını ödeyemez hâle geldi.”
 
Okal, Ä°srail ablukası nedeniyle Hamas’ın Gazze’deki temel ihtiyaçları bile karşılayamadığını vurguladı. ÖrneÄŸin elektrik tedariki giderek zorlaÅŸtı ve Refah sınır kapısının temmuz 2013’te kapanmasıyla birlikte sanayideki birçok sektöre hammadde saÄŸlanamaz oldu. Tüm bunların sonucunda Gazze’de ekonomik geliÅŸme durdu.
 
Okal şöyle devam etti: “Ä°nsanlar Hamas yönetiminden memnun deÄŸil ve bunu bitmeyen krizlere baÄŸlıyor. Bu hatayı düzeltmek için Hamas Filistin uzlaşısını saÄŸlamak için daha esnek davranmalı, yönetimde siyasi ortaklık aramalı ve haziran 2014’te Hamas, El Fetih ve diÄŸer Filistinli gruplar arasında saÄŸlanan mutabakatla kurulan uzlaşı hükümetinin Gazze Åžeridi’ni idare etmesine izin vermeli. Bunun için de sınır kapılarını ve bakanlıkları bu hükümete devretmeli.”
 
Bazı üst düzey Hamas yöneticileri ise MeÅŸal’in sözlerini yorumlamak istemedi. ÖrneÄŸin Yahya Musa, Al-Monitor’un sorularına karşılık “MeÅŸal’in sözlerini açıklamak benim sorumluluÄŸum deÄŸil. Yorum yok.” dedi.
 
Bununla birlikte Musa, Gazze halkının Hamas iktidarında yaÅŸadığı tüm krizlerin “Filistin Yönetimi BaÅŸkanı Mahmud Abbas ile Ä°srail’in ittifakından kaynaklandığını” söyledi ve ekledi: “Gazze’yi bir taraftan Ä°srail, bir taraftan El Fetih cezalandırıyor.” Musa’ya göre Ä°srail, Hamas’ın 2006’daki seçim zaferinden itibaren “Hamas’ı yıkmaya” çalışıyor çünkü Hamas “direniÅŸi sürdürüyor” ve Gazze “dünyada Ä°srail’e teslim olmayan son kale” durumunda.
 
Musa, El Fetih’le ortaklığın Ä°srail’le müzakerelerden vazgeçilmesi ve silahlı direniÅŸ tercihinin korunması kaydıyla mümkün olacağını kaydetti.
 
Hamas ve El Fetih mart 2007’de bir araya gelerek milli birlik hükümeti kurmuÅŸtu. Ne var ki bu ortaklık sadece üç ay sürdü ve Hamas haziran 2007’de Gazze’yi ele geçirerek bölgeyi tek başına yönetmeye baÅŸladı. Bu kopuÅŸ Filistinliler arasında hâlen devam eden siyasi ayrışmayı yarattı.
 
Mudallal’a göre bunda El Fetih’in payı da büyüktü: “11. Hükümet, El Fetih bu hükümetin kurulmasını saÄŸlayan ÅŸubat 2007 Mekke AnlaÅŸması’nda yer alan bir dizi hususu yerine getirmediÄŸi için çöktü. El Fetih, Filistin KurtuluÅŸ Örgütü’nde reform yapılması dâhil diÄŸer tüm mutabakatları da bozdu.”
 
MeÅŸal’in El Fetih’le birlik ve ortaklık mesajı, diÄŸer bazı Hamas yöneticilerinin Abbas’a yönelik sert çıkışlarıyla çeliÅŸiyor. ÖrneÄŸin Abbas’ın Ä°srail’in eski CumhurbaÅŸkanı Åžimon Peres’in 30 Eylül’deki cenazesine katılmasını kınayan Hamas yöneticisi Mahmud El Zahar 1 Ekim’de ÅŸu ifadeyi kullandı: “Filistinlileri temsil ettiÄŸini iddia eden bu adam Åžeriata göre Yahudi’dir. (…) Bizi temsil etmiyor. Allah’tan niyazımız, Peres’le birlikte cehennemde yanmasıdır.”
 
Bu çeliÅŸkiyi Al-Monitor’a yorumlayan siyasi analist Hasan Abdo’ya göre “MeÅŸal, Hamas içinde ılımlılık ve açıklıkla öne çıkan çizgiye yakın.” Ä°kinci ve daha radikal çizginin El Fetih’i mutlak surette bastırılması gereken bir düşman olarak gördüğünü belirten Abdo şöyle devam etti: “MeÅŸal El Fetih’i tasfiye etmenin mümkün olmadığını, geniÅŸ halk desteÄŸine sahip El Fetih’in ortadan kaldırılamayacağını biliyor. MeÅŸal’in milli birliÄŸin öneminden bahseden son açıklamalarının nedeni budur.”
 
Birçok Filistinli MeÅŸal’in bu açıklamalarıyla iç bölünmenin son bulmasını, El Fetih ile Hamas arasında siyasi ortaklık saÄŸlanmasını umut ediyor. Ancak uygulamada gerçek deÄŸiÅŸimi saÄŸlamak çok daha zor olacak.
 
 
 
 

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.